چجوری مفهوم مرگ را به کودکان توضیح دهیم؟

چجوری مفهوم مرگ را به کودکان توضیح دهیم؟ یکی از اتفاقات ناگواری که درک و هضم آن برای همه ما سخت است، تجربه مرگ عزیزانمان است. این اتفاق شاید برای افرادی که این موضوع را تا به حال تجربه کرده اند و بزرگسال هستند ساده تر درک شود، اما برای کودکان این موضوع متفاوت است و سوالات زیادی ذهن آنها را درگیر می کند و حتی ممکن است ضربات روحی جبران ناپذیری به آنها وارد شود. در این مطلب از سایت چجوری قصد داریم راهکارهایی را ارائه دهیم که با کمک آنها بتوانید مفهوم مرگ را به کودکان توضیح دهید.

چجوری علت مرگ عزیزان را به کودکان توضیح دهیم؟

پیری: وقتی شخصی خیلی پیر می ‌شود بدنش فرسوده می‌ شود و از کار می ‌افتد.

بیماری‌ های مهلک: گاهی بیماری خیلی پیشرفت می ‌کند و حتی دکترها نمی ‌توانند از پیشرفت آن جلوگیری کنند و بدن فرسوده می ‌شود و از کار می ‌افتد.

تصادف: یک اتفاق خیلی بد افتاد (توضیح تصادف)، بدنش خیلی آسیب دید و دیگر سالم نمی ‌شود. به همین دلیل از کار افتاد.

سقط جنین: گاهی وقتی یک بچه تازه شروع به رشد می ‌کند، اتفاقی می‌افتد که مانع رشد او می ‌شود. ما علت آن را نمی ‌دانیم،کسی در این باره مقصر نیست.

خودکشی: بعضی وقت‌ ها بدن شخص مریض می ‌شود و درست کار نمی ‌کند. گاهی وقت ‌ها هم فکر آدم‌ ها خوب کار نمی‌کند. آن ها نمی‌توانند شرایط خود را خوب ببینند و بررسی کنند و تصور می‌ کنند تنها راه حل مشکلشان این است که دیگر زنده نباشند، اما خودکشی راه حل هیچ مشکلی نیست. دلیل این که آن ها خودشان را می ‌کشند، فقط این است که فکرشان خوب کار نمی ‌کند.

قتل و آدم کشی: گاهی وقت ‌ها آدم ها کارهای بدی می‌ کنند و به هم آسیب می‌ رسانند و…

مرگ در ذهن کودکان چه معنایی دارد؟

مرگ یکی از سخت‌ترین موضوعات برای مطرح کردن با بچه‌های خردسال است، به خصوص وقتی خودتان با غم و اندوه ناشی از مرگ یکی از عزیزهایتان دست به گریبانید. اما مرگ جزئی اجتناب‌ناپذیر از زندگی نیز هست و بچه‌ها می‌خواهند آن را بفهمند و راه‌هایی طبیعی برای سوگواری پیدا کنند.

بچه‌های خردسال از همان اوایل زندگی از مرگ آگاه می‌شوند و آن را می‌شنوند. آنها در قصه‌ها درباره‌ٔ مرگ می‌شنوند، آن را در برنامه‌های تلویزیونی می‌بینند و با حشرات، پرندگان یا موجودات مرده در پارک‌ها، پیاده‌رو یا کنار جاده روبه‌رو می‌شوند. برخی از بچه‌ها هم ممکن است قبلاً مرگ یک حیوان خانگی یا عضوی از خانواده را تجربه کرده باشند.

با وجود این، جنبه‌هایی از مرگ هست که بچه‌ها در این سن هنوز نمی‌توانند درک کنند. برای مثال، آنها در این سن هنوز نمی‌توانند درک کنند که مرگ همیشگی و اجتناب‌ناپذیر است و برای همه اتفاق می‌افتد. آنها همچنین نمی‌توانند درک کنند که مردن به این معناست که بدن دیگر عملکردی ندارد. آنها ممکن است بر این باور باشند که فرد درگذشته هنوز غذا می‌خورد، می‌خوابد و کارهای روزمره‌اش را انجام می‌دهد، با این تفاوت که اغلب فکر می‌کنند این کارها را در آسمان یا زیر زمین انجام می‌دهد.

هر چند بار هم که آن را توضیح دهید باز هم کودکان خردسال واقعاً نمی‌توانند درک کنند که چه چیزی باعث مرگ می‌شود و ممکن است فکر کنند که مرگ چیزی موقتی و برگشت‌پذیر است، حتی وقتی یکی از والدین یا خواهر یا برادری فوت کرده‌اند، باز هم بچه‌های خردسال غالباً مرگ را چیزی نمی‌دانند که بتواند برای آنها هم اتفاق بیفتد.

بچه‌ها در این سن به طرق مختلفی به مرگ واکنش نشان می‌دهند. مثلاً تعجب نکنید اگر فرزندتان دائم به شما چسبیده است، در یادگیری استفاده از توالت پسرفت کرد، به بچگانه صحبت کردن بازگشت کرد، یا ناگهان از رفتن به مدرسه‌ یا پیش‌دبستانی خود امتناع کرد. به هر حال، برنامه‌ٔ روزمرهٔ زندگی او ممکن است مختل شده باشد و او در تلاش است تا بفهمد چرا بزرگ‌ترهای اطرافش آن‌قدر ناراحت هستند و ممکن است جهان به طور ناگهانی و به شکلی که قبلاً نبوده است، شوم، ترسناک و تهدیدآمیز به نظرش برسد.

از طرف دیگر، کودک ممکن است به‌هیچ‌وجه واکنشی به مرگ نشان ندهد یا واکنش‌هایش متناوب و آمیخته با نشاط و بازیگوشی معمولش باشد که این نیز طبیعی است. کودکان غم و اندوه را به تدریج و تکه‌تکه هضم می‌کنند، نه یک‌دفعه و بسیاری از آنها تا زمانی که احساس امنیت نکنند، به غم و اندوه خود اجازهٔ بروز نمی‌دهند و این فرایند می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول انجامد، به خصوص اگر والد یا خواهر و برادری را از دست داده باشند.

همچنین کودک خردسال ممکن است درگیر رفتارهایی شود که برای شما عجیب به نظر برسد، مانند بازی کردن نقش مرده، که این کار نیز طبیعی است، حتی اگر از نظر شما بیمارگونه به نظر بیاید، بنابراین این روش مهم برای حل و فصل احساساتش در مورد مرگ را منع نکنید.

اما در سن دبستان، بچه‌ها شروع به درک دائمی بودن و اجتناب‌ناپذیری مرگ کرده‌اند. آنها اگر نه احساسی، ولی حداقل از نظر فکری می‌دانند که مرگ علاوه بر افراد مسن، می‌تواند برای جوان‌ترها هم اتفاق بیفتد. آنها ممکن است بترسند که مرگ به نحوی مسری است و احتمالاً به مرگ شخصیت می‌‌دهند و به آن به عنوان یک شبح یا روح ترسناک فکر می‌کنند.

اما بچه‌های دبستانی، مگر این‌که دوستان یا خواهر یا برادری درگذشته داشته باشند، در غیر این صورت هنوز فکر نمی‌کنند که مرگ برای آنها هم اتفاق بیفتد. آنها احساس می‌کنند به نحوی می‌توانند به مرگ کلک بزنند یا از دست آن فرار کنند. اما اگر خواهر، برادر یا دوست جوانی داشته‌اند که فوت شده، ممکن است عمیقاً شوکه و وحشت‌زده شوند.