چجوری نظر دیگران را عوض کنیم؟

چجوری نظر دیگران را عوض کنیم؟ در طول زندگی معاشرت با افراد دیگر می تواند در اخلاق، روحیه و به طور کلی زندگی ما تاثیرگذار باشد. مطمئنا همه ما تفاوت های زیادی با یکدیگر داریم و در برخی از مباحث با یکدیگر اختلاف نظر داریم. اما سوال اینجاست که آیا می توان نظر دیگران را عوض کرد؟ اگر در یک مبحث مطمئن هستیم که حق با ماست چطور باید نظر بقیه را عوض کنیم؟ در این مطلب از سایت چجوری به بررسی آن می پردازیم.

تغییر نظر دیگران در محیط کار

در پژوهشی که برای کتاب لورا با عنوان «لبه: تبدیل دشواری به مزیت» (Edge: Turning Adversity into Advantage) انجام شد، بیش از ۶۰ رهبر تحت‌نظر گرفته شدند و سپس با آنها مصاحبه شد. این رهبران سعی داشتند همکاران و سایر افراد را راضی کنند که نظرشان را درباره روشی که در ابتدا با آن مخالف بودند، تغییر دهند. رهبرانی که در غلبه بر تردید دیگران بیشترین موفقیت را داشتند، کسانی بودند که پیش از تلاش برای متقاعدکردن دیگران ریشه اختلافات را تشخیص می‌دادند. آنها ابتدا از خود می‌پرسیدند «چه چیزی موجب مقاومت فرد مخالف در برابر من می‌شود؟» معمولا این رهبران تعیین می‌کردند که چه جنبه‌هایی از استدلال‌هایشان بیشترین مخالفت و واکنش‌های احساسی را در طرف مقابل برانگیخته‌اند، سپس بسته به پاسخ داده‌شده با یکی از سه استراتژی هدفمند زیر با آن موقعیت روبه‌رو می‌شدند.

۱. گفت‌وگوی شناختی (Cognitive Conversation)

گاهی دلیل مخالفت طرف مقابل دلیلی عینی است. اگر او مجموعه‌ای منطقی از مخالفت‌ها را به‌روشنی بیان می‌کند و به نظر نمی‌رسد که انگیزه‌هایی پنهان داشته باشد، با گفت‌وگوی شناختی با او روبه‌رو شوید. این روش به‌ویژه زمانی مفید است که فرد مخالف نگرشی جدی دارد و به‌راحتی می‌تواند در فرایند تصمیم‌گیری احساسات را کنار بگذارد.

گفت‌وگوی شناختی موفق نیازمند ۲ چیز است: استدلال‌های درست و ارائه مناسب آنها. مثلا فرض کنید که می‌خواهید تأمین‌کننده را تغییر دهید، زیرا محصولات تأمین‌کننده فعلی موجب ایجاد مشکلات فراوانی شده‌اند و تأمین‌کننده‌ای را یافته‌اید که مواد و محصولات بهتری دارد. ولی همکارتان ترجیح می‌دهد که با تأمین‌کننده فعلی کار کنید، زیرا روابط طولانی‌مدتی با او دارد. او با اشاره به قیمت‌های بیشتر تأمین‌کننده جدید با پیشنهاد شما مخالفت می‌کند. شما باید استدلال‌های درستی داشته باشید که ایرادهای همکار مخالفتان را رد کند. در این مورد می‌توانید بگویید که اگر تمام هزینه‌های تولید اضافه ناشی از همکاری با تأمین‌کننده فعلی را در نظر بگیرید، متوجه می‌شوید که در بلندمدت کارکردن با تأمین‌کننده جدید هزینه‌های کمتری خواهد داشت. باید چهارچوبی منطقی و خط داستانی واضحی داشته باشید تا همکارتان را متقاعد کنید که نظرش را دوباره ارزیابی کند. مثلا می‌توانید تأکید کنید که این تصمیم شما بر اساس قیمت، کیفیت و خدمات گرفته شده است.

احساسات را وارد حرف‌های خود نکنید. باید نشان دهید که از دیدگاهی عینی و واقعی، موضع همکارتان به‌اندازه استدلال شما منطقی نیست. توجه داشته باشید که این مخالفان به‌راحتی و با دلایل کلی تحت‌تأثیر قرار نمی‌گیرند. برای مشاجره ذهنی با آنها آماده باشید و حقایقی را آماده کنید که درستی تمام جنبه‌های استدلال کلی شما را نشان می‌دهند.

۲. تبدیل به مدافع (Champion Conversion)

وقتی فرد مخالف را نمی‌توان با استدلال‌های شناختی و منطقی متقاعد کرد یا زمانی که او درباره رابطه شما با خودش شکایتی را مطرح می‌کند، بحث‌کردن بیهوده است. مثلا فرض کنید که می‌خواهید به فردی شایسته که تحت نظارت شما عملکرد درخشانی داشته است ترفیع شغلی بدهید، ولی یکی از مدیران هم‌رَده شما عقیده دارد که کارمندان شما بیشتر از کارمندان او ترفیع می‌گیرند. حتی اگر کاندیدای شما برای ترفیع شغلی شایسته‌تر باشد، باز هم ممکن است که دیگران برنجند و از شما حمایت نکنند.

در این شرایط سعی نکنید که فرد مقابل را متقاعد کنید. باید وقت خود را صرف شناخت او و ایجاد رابطه با او کنید. دیگر مسئله استدلال‌ها یا نحوه ارائه آنها مطرح نیست (دست‌کم در ابتدا)، بلکه مسئله درک دیدگاه و دلیل رنجش آنها مطرح است. مثلا می‌توانید درباره کارمندان او و اینکه به‌نظر او کدام‌یک بیشترین شایستگی را دارد بپرسید. به‌تدریج و با روش‌هایی مانند روشن‌ترکردن ویژگی‌هایی در افراد که از نظر شما ارزشمندند یا نشان‌دادن اینکه برای سبک مدیریت فرد مخالف با خود ارزش قائلید، او را به فردی تبدیل کنید که مدافع یا حامی شماست. تا زمان تصمیم‌گیری نهایی برای ترفیع شغلی مطمئن شوید که هر دو درباره ویژگی‌های لازم برای ترفیع شغلی هم‌نظرید و به‌روشنی توضیح دهید که چرا کاندیدای شما نمونه‌ای از این ویژگی‌هاست.

نباید انتظار داشته باشید که طرف مقابل با تصمیمی غیرمنطقی موافقت کند. موضع شما باید منطق روشنی داشته باشد. واقعی‌بودن رمز موفقیت است: بگذارید طرف مقابل خود واقعی شما را ببیند تا بهتر بتواند دیدگاه شما را درک کند.

۳. رویکرد همکار قابل‌اعتماد (credible colleague approach)

گاهی اعتقادات شخصی فرد مخالف موجب می‌شود که با پیشنهاد شما مخالف باشد. مثلا همکاری را در نظر بگیرید که با انجام یک آزمایش بالینی ضروری برای محصول جدید مخالف است، زیرا اعتقاد دارد که ممکن است آزمایش بالینی به‌نوعی مضر باشد یا مغایر با ارزش‌های اوست، درحالی‌که بر اساس شواهد، فواید این آزمایش از مضرات آن بیشتر است. گاهی عواملی مانند تربیت فرد، سابقه شخصی و تعصب‌ها پذیرش یک تصمیم را برای افراد غیرممکن می‌کنند و ارائه استدلال‌های منطقی یا احساسی فایده‌ای ندارد.

در این موقعیت‌ها به‌جای بحث‌کردن، از همکاری قابل‌اعتماد کمک بگیرید. مدافعی با موضع شما از بخش دیگری از سازمان که هم‌رده یا بالاتر از شماست، شاید برای متقاعدکردن فرد مخالف مناسب‌تر باشد. با این کار فرد مخالف مجبور می‌شود که شما را از استدلال‌هایتان جدا کند و پیشنهاد شما را بر اساس فواید عینی آن ارزیابی کند. اگر شما و فرد مخالف در بن‌بست باشید، همکار قابل‌اعتماد می‌تواند شرایط را به‌نفع شما تغییر دهد.

کمک‌گرفتن از فردی دیگر شمشیر دولبه است، زیرا ممکن است که موضع فرد مخالف در قبال پیشنهاد شما را بدتر کند، به‌ویژه اگر احساس کند که همکار قابل‌اعتماد او را مجبور کرده است که طرف شما را بگیرد. بنابراین باید همکار مناسبی را پیدا کنید که بتواند در عین حفظ رابطه‌ای صمیمانه از موضع شما حمایت کند.

توصیه‌های مهم برای تغییردادن نظر دیگران

1- به حرف‌ها به خوبی گوش دهید

قبل از اینکه سعی کنید نظر کسی را تغییر دهید، ابتدا باید به آنها گوش دهید. سعی کنید موضع و دلایل آن فرد را درک کنید. اغلب نظرات و باورهای مردم بر اساس تجربیات شخصی، فرهنگی، و اطلاعاتی که دریافت کرده‌اند، شکل گرفته‌اند. با گوش دادن به آنها، می‌توانید منابع و عوامل اصلی این باورها را شناسایی کنید.

2- احترام به نظرات

تغییر نظر دیگران به طور محترمانه یکی از چالش‌های ارتباطی است که بسیاری از افراد با آن روبرو می‌شوند. وقتی می‌خواهید نظر یک فرد را تغییر دهید، مهم است که به باورها و احساسات او احترام بگذارید. با گوش دادن، نشان می‌دهید که به آنها اهمیت می‌دهید و نظراتشان برای شما مهم است. حتی اگر با نظرات کسی موافق نباشید، باید نشان دهید که آنها را جدی می‌گیرید اشاره به نکات مشترک و تجربیات مشابه می‌تواند به ایجاد احساس همبستگی کمک کند.

3- تشخیص احساسات فرد مقابل

گاهی اوقات مردم به دلایل عاطفی به نظرات خود پایبند هستند. شناسایی و درک این احساسات می‌تواند در فهم علل پشتیبانی از یک نظر خاص کمک کند. بنابراین بجای نادیده گرفتن یا رد کردن احساسات، به آنها با همدردی و فهم پاسخ دهید.

4- یافتن نقاط مشترک با دیگران

وقتی ما نقاط مشترک با دیگران را پیدا می‌کنیم، این موضوع می‌تواند به ایجاد یک پایه مشترک برای گفتگو و تبادل نظرات کمک کند. بیان تجربیات و داستان‌های شخصی که ممکن است با تجربیات دیگران همپوشانی داشته باشد، می‌تواند به یافتن نقاط مشترک کمک کند. همچنین با پرسیدن سوالات مرتبط و دعوت به گفتگو، می‌توانید فرصتی را برای کشف نقاط مشترک با دیگران فراهم آورید. در مواردی که با دیگران مخالفت دارید، به جای تاکید بر تفاوت‌ها، سعی کنید توجه خود را به نقاط مشترک معطوف کنید و از آن به عنوان پلی برای برقراری ارتباط استفاده کنید.

5- تعاملات مثبت را تشویق کنید

وقتی کسی نظر یا دیدگاه مثبتی دارد، آن را تشویق و تأیید کنید. این نشان‌دهنده این است که شما به آنها گوش می‌دهید و ارزش قائل می‌شوید. به جای انتقاد مستقیم، سعی کنید نقدهای خود را با یک نظر مثبت یا پیشنهاد بهبود بیان کنید. اجازه دهید که دیگران نظرات، دغدغه‌ها، یا پیشنهادات خود را بدون وقفه یا قضاوت بیان کنند.

6- تمرین صبوری

تمرین صبر یکی از عناصر اساسی در تلاش برای تغییر نظر دیگران است. تغییر نظر دیگران زمان‌بر است. صبر و مداومت در پیگیری موضوع و ادامه تلاش برای انتقال دیدگاه شما تأثیر زیادی در تغییر نظر دیگران دارد. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم سعی کنید صبوری را در موقعیت‌های مختلف زندگی خود تمرین کنید تا هنگامی که قصد داشتید در گفتگوها نظر دیگران را جلب کنید، پیروز شوید.

7- هوشمندانه صحبت کنید!

یکی دیگر از راهکارهای سوال “چگونه نظر دیگران را عوض کنیم؟” سخن گفتن هوشمندانه است! به این معنا که از کلمات و عبارات مثبت و تأکید بر نقاط مشترک استفاده کنید. این راهکار می‌تواند نظر دیگران را بصورت قابل توجهی تغییر دهد. همچنین از سوالات باز برای ایجاد تفکر افراد استفاده کنید. این سوالات می‌توانند به افراد کمک کنند تا در مورد دیدگاه خود فکر کنند و احتمالاً نظر خود را تغییر دهند. بنابراین پشنهاد می‌کنیم از کلماتی مثل «مطمئناً»، «بدون شک»، و «قطعاً» استفاده کنید تا اطمینان خود را نسبت به نظراتتان نشان دهید! در اخر برای آنکه نشان دهید ادم انعطاف‌پذیری هستید بهتر است برخی اوقات، نشان دهید که دیگران شاید بتوانند دیدگاه شما را تغییر دهند، این نکته می‌تواند برای دیگران الهام بخش باشد.

سخن پایانی

تغییردادن عقیده افراد مخالف و منتقد آسان نیست. نکته مهم این است که دلیل مخالفت آنها را درک کنید و از استراتژی هدفمندی استفاده کنید. در این صورت شانس بسیار بیشتری برای گرفتن پاسخ مثبت خواهید داشت. البته تغییر نظر دیگران همیشه امکان‌پذیر نیست، ولی نباید ناامید شوید و به خاطر داشته باشید که این تنها فرصت شما برای گفت‌وگو و تغییر نظر آنها نیست. سعی کنید چیزهایی را بیاموزید و اطلاعاتی را جمع‌آوری کنید تا بتوانید با استفاده از آنها در گفت‌وگو یا گفت‌وگوهای بعدی موفق شوید.